Akademia Windows 7 – Część 1: Zagadnienia użytkowe

Autor: Łukasz Foks

Opublikowano: 3 marca 2009

Rozpoczynamy cykl publikacji "Akademia Windows 7", który jest skierowany do Specjalistów IT odpowiedzialnych za obsługę infrastruktury IT działającej w oparciu o systemy z rodziny Microsoft Windows. W pierwszym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany w zakresie użytkowania Windows 7, a więc interfejsu oraz zbiór informacji podstawowych, czyli jakie zasoby sprzętowe musimy posiadać, aby system ten mógł zostać zainstalowany, w jakich edycjach system zostanie wydany oraz krótki przegląd nowości w zakresie oferowanych funkcjonalności i możliwości.

Zawartość strony

	Wstęp
	Wprowadzenie do Windows 7
	Rzut okiem na nowe elementy interfejsu
	Zarządzanie urządzeniami
	Podsumowanie
	Łącza dodatkowe

 

Wstęp

Microsoft udostępnił kolejną wersję produktu z rodziny Windows Client – Windows 7. Każda zainteresowana osoba do 10 lutego mogła pobrać wersję Beta 1 w ramach programu beta-testów Customer Preview Program (CPP) uruchomionego na stronach Microsoft TechNet.

W pierwszym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany w zakresie użytkowania produktu, a więc interfejsu oraz zbiór informacji podstawowych, czyli jakie zasoby sprzętowe musimy posiadać, aby Windows 7 mógł zostać zainstalowany, w jakich edycjach system zostanie wydany oraz krótki przegląd nowości w zakresie oferowanych funkcjonalności i możliwości. Każdy z tematów będzie rozszerzony o dodatkowe szczegóły techniczne w kolejnych publikacjach.

Cykl publikacji „Akademia Windows 7” jest skierowany do Specjalistów IT odpowiedzialnych za obsługę infrastruktury IT działającej w oparciu o systemy z rodziny Microsoft Windows. Przedstawia najważniejsze zagadnienia związane z wdrożeniami, zarządzaniem, bezpieczeństwem i użytkowaniem nowego systemu klienckiego Microsoft Windows 7 oraz platformy serwerowej Windows Server 2008 R2.

Do początku strony

Wprowadzenie do Windows 7

Windows 7 to bezpośredni następca wydanego w 2006 roku systemu Windows Vista. W stosunku do Windows Vista, Windows 7 jest ewolucją. Firma Microsoft usprawniła najważniejsze komponenty systemu wpływające na ogólną wydajność, bezpieczeństwo i skalowalność.

Warto zaznaczyć, że nowy Windows 7 jest zbudowany na podstawach Windows Vista, co przynosi kilka znaczących plusów – firmy, które już wdrożyły Windows Vista i stworzyły dedykowane rozwiązania pod ten system, jak na przykład rozbudowane aplikacje biznesowe, nie będą musiały swoich rozwiązań pisać od nowa – jeżeli rozwiązanie działało wydajnie na Windows Vista, to w związku z architekturą obu systemów, będzie również sprawnie działać na Windows 7.

Ten pozytywny czynnik tyczy się również urządzeń i ich zgodności – jest zachowana i aktualizacja z Windows Vista do Windows 7 w tym zakresie nie powinna przynieść negatywnych niespodzianek. Nie zmieniają się również wymagania sprzętowe, system, który obsłużył Windows Vista, równie wydajnie – a nawet wydajniej! – będzie działał pod kontrolą Windows 7.

Narzędzia do wdrażania systemu

W zakresie kompatybilności warto zaznaczyć, że specjaliści IT wciąż mogą użytkować sprawdzone i wydajne narzędzia optymalizujące wdrożenia systemów Windows, które zostały opracowane przez firmę Microsoft, takie jak Microsoft Deployment Toolkit, Application Compatibility Toolkit oraz Microsoft Assessment and Planning z rodziny Solution Accelerator. Instalacje Windows 7 mogą być dostosowywane znanymi już sposobami, gdyż również ten system bazuje na obrazach formatu Windows Imaging Format (WIM).

Już teraz ze stron Centrum Pobierania Microsoft można zaopatrzyć się w wersję Windows Automated Installation Kit dla Windows 7, które stanowi zbiór narzędzi i dokumentacji przydatnych przy masowych wdrożeniach.

Windows 7 oferuje również nowości w zakresie wdrażania, zapewniając kilka znacznych usprawnień: Dynamic Driver Provisioning, nowe narzędzie Deployment Image Service and Management, ułatwiające zarządzanie pakietami, aktualizacjami i sterownikami obrazu instalacyjnego, oraz usprawnienia w migracji danych użytkownika poprzez aplikację User State Migration Tool w wersji 4.0. Myśląc o wdrożeniach „na mniejszą skalę”, wciąż istnieje możliwość aktualizacji z systemu wcześniejszego do Windows 7 z zachowaniem danych i ustawień użytkownika.

Takie rozwiązanie jest dostępne dla Windows Vista z dodatkiem Service Pack 1 bądź Service Pack 2, dla innych systemów również, ale bez zachowania ustawień i plików (konieczność wykonania „czystej” instalacji). Mimo, że Windows XP na liście wspieranych produktów się nie znajduje, jego posiadacze mają ułatwione zadanie – swoje pliki i ustawienia mogą przemigrować do Windows 7 za pomocą Easy Transfer, znanego z Windows Vista.

Obsługa plików VHD

W Windows 7 wykorzystano potęgę formatu vhd, który jest dobrze znany specjalistom IT z takich rozwiązań, jak Virtual PC, Virtual Server, Hyper-V czy składników systemu jak Windows Backup.

Plik vhd jest zamkniętym obrazem wirtualnego dysku. Do czasu udostępnienia pierwszych wydań beta Windows 7, aby móc uruchomić system znajdujący się w takim pliku musieliśmy zaopatrzyć się w osobną aplikację wirtualizacyjną, jak np. wcześniej wymieniony Virtual PC bądź inne rozwiązanie np. zbudowane w oparciu o technologię hypervisora jakim jest Hyper-V.

Menadżer rozruchu Windows 7 potrafi dokonać uruchomienia systemu znajdującego się w pliku vhd, i co logiczne – w takim pliku możemy zainstalować system Windows 7 i Windows Server 2008 R2. Co bardzo istotne, wcześniejsze wydania nie posiadają wsparcia „native” dla bootowania z vhd i nadal będzie wymagane „podlinkowanie” takiego dysku pod maszynę wirtualną w aplikacji wirtualizacyjnej.

Rozwiązywanie problemów

W Windows 7 udostępniono kilka interesujących rozwiązań, które usprawnią rozwiązywanie problemów systemowych.

W systemie tuż po instalacji znajdziemy kilkanaście mini-aplikacji, działających w formie kreatorów, które przeprowadzają użytkownika „krok po kroku” w celu rozwiązania konkretnego błędu, np. problemu z włączeniem interfejsu graficznego Aero Glass.

Udoskonalono działanie aplikacji Pomocy Zdalnej, którą wzbogacono o EasyConnect, czyli technologię ułatwiającą nawiązywanie sesji wsparcia.

Mniejszą, aczkolwiek bardzo przydatną funkcjonalnością jest Problem Steps Recorder, który „nagrywa” kolejne kroki jakie wykonuje użytkownik, do chwili pojawienia się błędu. W przypadku problemu użytkownik uruchamia program, wykonuje kroki, które prowadzą do błędu – Problem Steps Recorder automatycznie tworzy cykl zrzutów ekranu wraz z komentarzami – następnie po zakończeniu działania tworzy plik mht, który użytkownik może przesłać do działu wsparcia technicznego, w celu otrzymania rozwiązania.

Inne usprawnienia

Administratorzy systemów Windows z pewnością docenią w systemie obecność drugiej wersji powłoki skryptowej PowerShell . Dodano również specjalny edytor graficzny o nazwie Windows PowerShell Integrated Scripting Environment, ułatwiający pracę przy tworzeniu i testowaniu skryptów. Sam PowerShell został rozbudowany o nowe cmdlet, możliwości zdalne, moduły, zdarzenia, transakcje i wiele innych.

Usprawniono działanie User Account Control (UAC), elementu znanego z Windows Vista, który podnosi poziom bezpieczeństwa szczególnie użytkowników, którzy pracują na kontach o uprawnieniach administratora.

W Windows 7 użytkownik ma możliwość wskazania sytuacji, w których pojawi się monit z pytaniem o podniesienie uprawnień, wskazując jeden z czterech uprawnień, co korzystnie wpływa na wrażenia użytkownika. UAC w nowym systemie jest dostosowywany, nie tracą przy tym swojej funkcjonalności.

Rysunek 1: Dostosowywanie opcji User Account Control (UAC).

W Windows 7 postawiono na zintegrowanie urządzeń biometrycznych z systemem. Firma Microsoft udostępniła Windows Biometric Framework, który umożliwia producentom tego typu urządzeń na lepsze zintegrowanie ich aplikacji z produktem. Powszechnie dostępne czytniki linii papilarnych mogą być używane do uwierzytelniania czy też poświadczania uprawnień w ramach apletów UAC.

W niniejszym artykule warto na chwilę zatrzymać się przy edycjach, czyli Stock Keeping Unit (SKU). Jak oficjalnie ogłoszono, system Windows 7 będzie oferowany w sześciu edycjach : Starter, Home Basic, Home Premium, Professional, Ultimate oraz Enterprise.

Wersja Starter od zawsze kojarzyła się z systemem, który jest dedykowany rynkom, które dopiero są w stanie rozwoju, przy Windows 7 ta sytuacja się zmienia – to edycja Home Basic jest przeznaczona na rynki wschodzące.

Kluczowymi edycjami dla konsumenta, które będą oferowane są Home Premium oraz Professional. Każda z edycji zawiera funkcjonalności niższej oraz dodatkowe własne. Poniżej znajduje się lista wszystkich edycji wraz z opisem:

• Windows 7 Starter – najbardziej podstawowa edycja Windows 7. Będzie przeinstalowana wraz ze sprzętem przez partnerów OEM, dedykowana sprzętowi, który w minimalnym stopniu obsługuje Windows 7. Edycja Starter będzie posiadała limit dot. uruchomionych jednocześnie aplikacji (maksymalnie trzy), będzie oferować udoskonalony pasek zadań oraz będzie mogła dołączyć do istniejącej grupy domowej (ang. Home Group).
• Windows 7 Home Basic – edycja przeznaczona na rynki rozwijające się. Również oferowana tylko poprzez partnerów OEM wraz ze sprzętem. Zawierać będzie bogatszy interfejs graficzny, funkcję udostępniania połączenia sieciowego (ICS), tworzenia sieci ad-hoc oraz na urządzeniach mobilnych – Windows Mobility Center.
• Windows 7 Home Premium – pierwsza z edycji oferowana w kanale konsumenckim, dedykowana użytkownikom komputerów domowych. Zawierać będzie najważniejsze funkcjonalności multimedialne (Media Center i rozszerzone wsparcie dla plików multimedialnych), interfejs graficzny Aero Glass, tworzenie i dołączanie do istniejących grup domowych. Zawiera wsparcie dla technologii MultiTouch oraz opcji rozpoznawania pisma odręcznego.
• Windows 7 Professional – kolejna, druga edycja, która będzie dostępna w kanale konsumenckim. Dedykowana pasjonatom i małemu biznesowi. Może być członkiem domeny, wspiera szyfrowanie EFS, zaawansowane opcje kopii zapasowej, obsługa plików trybu offline, funkcja Location Aware Printing oraz możliwość podłączenia się do stacji poprzez Remote Desktop (gospodarz).
• Windows 7 Enterprise – dedykowana klientom „enteprise” i oferowana jedynie w kanale sprzedaży Microsoft Volume Licensing. Zawiera obsługę technologii DirectAccess, BranchCache, szyfrowanie BitLocker oraz BitLocker To Go, kontrolę aplikacji AppLocker, wsparcie dla paczek Multi Lingual User Interface (MUI) oraz technologii Virtual Desktop Infrastructure (VDI).
• Windows 7 Ultimate – najbogatsza z edycji systemu Windows 7. Oferuje wszystkie funkcjonalności podobnie jak edycja Enterprise, jednak nie wymaga Volume Licensing.

Wymagania systemowe

Tak jak wcześniej zaznaczono, system Windows 7 nie wymaga nowego sprzętu w porównaniu do Windows Vista, wymagania sprzętowe nie odbiegają drastycznie. Poniżej znajduje się informacja o oficjalnych wymaganiach systemowych:

• Procesor: 1 GHz, 32- bądź 64-bitowy,
• Pamięć: 1 GB pamięci,
• Miejsce na dysku: 16 GB wolnego miejsca na dysku twardym,
• Karta graficzna: zgodna z DirectX 9 z 128 MB pamięci (w celu obsługi interfejsu Aero Glass)
• Napęd: napęd DVD-ROM
• Inne: dostęp do sieci Internet.

Słowem podsumowania, system Windows 7 oferuje usprawnienia i nowości, które dotyczą tak zwanych podstaw, czyli elementów które wpływają na wydajność, bezpieczeństwo, kompatybilność z aplikacjami i urządzeniami oraz niezawodnością.

System Windows 7 kontynuuje zmiany i udoskonalenia wprowadzone w systemie Windows Vista. Nowy produkt oferuje gamę nowych funkcjonalności, które powinny spowodować, że każdy specjalista IT dzień premiery systemu powinien zanotować w swym kalendarzu.

W niniejszej części przedstawione zostaną dodatkowe zmiany w interfejsie użytkownika i podstawowych elementach Windows Explorer.

Do początku strony

Rzut okiem na nowe elementy interfejsu

System Windows 7 oferuje nowy, gruntownie przebudowany interfejs użytkownika, który opracowano z myślą „wszystko co najważniejsze, powinno być pod ręką”. Poniższa część publikacji opisuje najważniejsze zmiany.

Tuż po zainstalowaniu Windows 7 ukazuje się nowy interfejs, pierwszym elementem, który „rzuca się” w oczy jest pasek zadań. Został on podniesiony, zaraz obok przycisku Start znalazły się ikony reprezentujące skróty do najważniejszych (i ulubionych) aplikacji oraz już otwarte okna. Użytkownik może dowolnie przypinać (dodawać) kolejne elementy, tak, aby dostosować pasek do potrzeb.

Rysunek 2: Nowy pasek zadań.

W systemie Windows Vista po najechaniu na element reprezentujący otwartą aplikację w obszarze paska zadań wyświetlała się mała miniatura z podglądem „na żywo” całego jej obszaru. W Windows 7 funkcja ta została rozwinięta, po najechaniu na ikonę również widzimy miniaturę, jednak z dodatkową opcją zamykania i jeżeli uruchomione są jednocześnie dwie lub więcej instancji takiego programu prezentowana jest dana ilość miniatur. Takie rozwiązanie ułatwia pracę z oknami, zwłaszcza, że ikony w pasku zadań zostały pozbawione tekstowych opisów.

Rysunek 3: Podgląd uruchomionych aplikacji.

Kolejną, bardzo przydatną w pracy na wielu oknach funkcją jest tzw. „Aero Peek”. Aby podejrzeć zawartość danego okna aplikacji na tle pulpitu we wcześniejszych systemach musieliśmy zminimalizować wszystkie okna, a następnie przywrócić poszukiwane okno. Chcąc porównać zawartość czy to strony internetowej czy wiadomości email bądź dokumentu miniatury również nie wystarczą, dlatego po najechaniu na dane okno aplikacji, reszta jest ukrywana, aczkolwiek nie minimalizowana. Reszta okien przypomina „szkło”, a widoczne jest tylko wskazane okno. Podobnie działa przycisk Pokaż pulpit, który w systemie Windows 7 znajduje się w prawym, dolnym rogu ekranu, najechanie na niego powoduje „ukrycie” wszystkich okien, uwidaczniając przestrzeń pulpitu.

Rysunek 4: Aero Peek w działaniu.

Obszar powiadomień od dawna był elementem, który zawierał wiele elementów. Wraz z Windows 7 użytkownik może dostosować które i w jakiej sytuacji ikony mają się pojawiać. Domyślnie, w obszarze powiadomień prezentowane są ikony systemowe, zaś pozostałe są ukrywane. Aby podejrzeć ukryte ikony, należy wybrać ikonę trójkąta, po czym pokaże się lista schowanych elementów wraz z opcją dostosowania.

Rysunek 5: Udoskonalony obszar powiadomień.

Okno dostosowania umożliwia wskazanie pokazanie, ukrycie ikony i powiadomień bądź wybrania opcji pokazywania tylko powiadomień. Jeżeli chcemy powrócić do opcji domyślnych bądź skonfigurować tylko ikony systemowe należy użyć opcji dostępnych w lewej części okna. Udostępniono opcję, która funkcjonalnie przypomina działanie obszaru powiadomień ze starszych systemów Windows – wszystkie ikony będą zawsze prezentowane.

Rysunek 6: Dostosowanie obszaru powiadomień.

Ikony na nowym pasku zadań mogą pełnić dodatkowe dwie interesujące funkcje: zarazem reprezentować otwarte okna aplikacji, jak i prezentować pasek postępu (np. w przypadku przeglądarki Internet Explorer) oraz w ramach miniatury pełnić rolę paska narzędzi (np. Windows Media Player).

Rysunek 7: Pasek narzędzi Windows Media Player i pasek postępu Internet Explorer.

Ciekawą funkcją jest tzw. „Aero Shake”, który umożliwia sprawne zarządzanie otwartymi oknami w dość niekonwencjonalny sposób. Przy uruchomionych wielu oknach możemy łatwo zminimalizować wszystkie pozostałe „potrząsając” paskiem jednego z programów. Spowoduje to zminimalizowanie wszystkich pozostałych, zaś kolejne wykonanie tego ruchu czynność odwrotną – powrót do otwartych okien. Przesunięcie jednego z okien w górę, dół, w stronę prawą bądź też lewą spowoduje dopasowanie okna do dostępnej przestrzeni.

Rysunek 8: Przesunięcie okna aplikacji w jedną ze stron, powoduje dopasowanie jej do dostępnej przestrzeni.

Nowością są tzw. „jump list”, które umożliwiają szybki dostęp do ostatnio edytowanych plików z poziomu menu start oraz paska zadań, bez konieczności uruchamiania aplikacji. Rozwiązanie umożliwia również wykonanie zadania związanego z programem, jak na przykład zmianę statusu komunikatora Windows Live Messanger. „Jump list” zawierają także dodatkowe opcje, jak przypinanie/odpinanie ikon z danych list i pasków, zamykania okna czy programu.

Rysunek 9: „Jump list” w menu Start dla Windows Live Messenger.

Znany z Windows Vista, tzw. Windows Sidebar został wycofany, jednak sama możliwość uruchamiania gadżetów pozostała. Nie są one alokowane na pasku bocznym, a bezpośrednio na pulpicie. Przebudowano okno personalizacji – oddzielono obszar, w którym definiujemy rozdzielczość pulpitu, co jest wyraźnie zaznaczone w menu kontekstowym.

Rysunek 10: Menu kontekstowe.

Po wybraniu opcji „Personalize” ukazuje się nowe okno dostosowania – do systemu powróciły wcześniej obecne, ale niewykorzystywane tematy, czy też kompozycje, które wpływają na wygląd pulpitu. Możemy wybierać z domyślnie dostępnych bądź pobrać dodatkowe.

Rysunek 11: Nowe okno personalizacji.

Zmiany wprowadzono w Windows Explorer, który ewoluuje z każdym systemem Windows. Skupiając się na najważniejszej zmianie, trzeba podkreślić, że wraz z Windows 7 zmienia się koncepcja magazynowania danych w folderach użytkownika.

Po uruchomieniu My computer, z poziomu lewej części okna mamy dostęp do najważniejszych elementów, w tym nowych „Libraries”, które są swoistymi „kontenerami” na pliki. W ramach takiej biblioteki dokumentów mamy możliwość przechowywania danych z wielu folderów, co znacznie ułatwia wyszukiwanie dokumentów, plików muzycznych i materiałów wideo itp. z wielu miejsc jednocześnie.

Rysunek 12: Dodawanie folderu do biblioteki.

Innowacją jest Action Center czyli nowy moduł Panelu Sterowania, który jest centrum opcji związanych z bezpieczeństwem oraz rozwiązywaniem problemów. Jest dostępne z poziomu Panelu Sterowania, jak również po kliknięciu ikony flagi w ramach obszaru powiadomień.

Użytkownicy systemu Windows XP SP2 i nowszych z pewnością pamiętają monity bezpieczeństwa, które były wyświetlane w postaci „balonów”. Teraz właśnie za ich prezentowanie będzie odpowiedzialny Action Center, robiąc to w sposób bardziej „przyjazny”. Action Center agreguje również elementy związane z wydajnością i rozwiązywaniem problemów – kopia zapasowa, kreatory pomocy i skrót do badania wydajności (okna Windows Experience Index).

Do początku strony

Zarządzanie urządzeniami

W Windows 7 zmienia się podejście do korzystania z urządzeń. Urządzenia mają być łatwo instalowalne oraz zarządzane z jednego miejsca, co jest istotne w dobie drukarek, skanerów, urządzeń cyfrowych i urządzeń mobilnych, które dodatkowo mają bądź też muszą być ściśle zintegrowane z systemem operacyjnym.

Dostęp do sekcji dedykowanej urządzeniom jest dostępny już z poziomu menu Start, pod pozycją Devices and Printers. Wszystkie zainstalowane w systemie urządzenia zostały podzielone na najważniejsze kategorie, do każdego z urządzeń jest przypisana ikona. Po kliknięciu na takie urządzenie, z poziomu menu kontekstowego możemy wybrać konkretną akcję – przeglądania plików, definiowania preferencji (np. przy drukarkach wybierając jedną domyślną) czy rozwiązywania błędów.

Rysunek 13: Okno „Devices and Printers”.

Zmieniono sposób dodawania nowych urządzeń, z poziomu “Devices and Printers” należy wskazać kontrolę “Add a device”, aby uruchomić nowy kreator. W ramach okna kreatora należy wskazać podłączone, a nie skonfigurowane urządzenie.

Rysunek 14: Dodawanie nowego urządzenia za pomocą kreatora „Add a device”.

Zapewne po przeczytaniu poprzedniego akapitu wielu czytelników zadaje sobie pytanie „a jak dodać inne, specyficzne urządzenia?”. Jest to bardzo dobre pytanie, co zrobić jeżeli chcemy dodać np. Microsoft Loopback Adapter w celu testów sieci w ramach środowiska maszyn wirtualnych na naszym komputerze? Należy – jak kiedyś – skorzystać z kreatora Add Hardware Wizard, który w Windows 7 jest po prostu ukryty. W pasku uruchamiania należy wprowadzić hdwwiz.exe i przejść przez kolejne etapy wybierając jak dawniej rodzaj sprzętu, następnie producenta, a później konkretny model.

Rysunek 15: Uruchomiony kreator „Add Hardware Wizard” w Windows 7.

Zupełną nowością jest Device Stage, czyli centrum konkretnego urządzenia. Po podłączeniu urządzenia wyświetlane jest specjalne okno, z linkami do najważniejszych opcji np. w przypadku telefonu opcji synchronizacji, informacji o stanie baterii, liczby wiadomości tekstowych itp. Urządzenie musi być z nową technologią kompatybilne, pełną, oficjalną listę wspieranych produktów można znaleźć na witrynie Microsoft.

Do początku strony

Podsumowanie

Windows 7 to następca systemu Windows Vista i oferuje nowe i rozszerzone funkcjonalności, w tym w zakresie graficznego interfejsu użytkownika, które sprawiają, że użytkowanie Windows 7 jest jeszcze łatwiejsze. W kolejnej części z cyklu „Akademia Windows 7” przedstawione zostaną zmiany i ulepszenia w zakresie Zasad Grupy.

Do początku strony

Łącza dodatkowe

• Windows 7 na stronach Microsoft TechNet
• Blog „Engineering Windows 7”
• Portal Społeczności Windows Server System: Instalacja Windows 7 oraz Windows Server 2008 R2 w plikach VHD
• Portal Społeczności Windows Server System: Pierwsze spojrzenie na Windows 7

 

---

Łukasz Foks (MCTS, MCITP) Pasjonat technologii Microsoft. W swoim portfolio posiada kilkadziesiąt artykułów i porad technicznych związanych z systemami Microsoft Windows. Zastępca redaktora naczelnego największego portalu technicznego o serwerowych rozwiązaniach Microsoft - http://wss.pl, z którym związany jest już od kilku lat. Aktywnie udziela się również prowadząc liczne prezentacje oraz wspierając Warszawską Grupę Użytkowników i Specjalistów Windows od początku jej istnienia, będąc współtwórcą tej grupy. Szczególnie preferowanymi obszarami tematycznymi są Windows Desktop Experience oraz Windows Deployment.

Do początku strony

---